O rasie

WYŻEŁ WĘGIERSKI KRÓTKOWŁOSY
(Rövidszörü Magyar Vizsla)

Wyżły węgierskie to psy średniej wielkości, o eleganckim wyglądzie i lekkiej budowie, maści w odcieniach od rudego do piaskowożółtego.

O ich pochodzeniu wiadomo niewiele. Najprawdopodobniej ich przodkowie przybyli do Basenu Karpackiego z koczowniczymi madziarskimi plemionami. Swoją niezwykłą maść zawdzięczają żółtemu tureckiemu psu myśliwskiemu, który był użyty przy tworzeniu rasy. Pierwsze wzmianki o vizsla, wraz z ilustracjami, można znaleźć w rękopisach z XIV wieku. Co ciekawe, w Polsce słowo „wyżeł” funkcjonuje od czasów Stefana Batorego i pochodzi właśnie od węgierskiego vizsla! Nowoczesna hodowla tych psów zaczęła się od 1917r. Ustalono wtedy kryteria ich budowy oraz pracy. Rezultatem tych działań było uznanie w 1936 r. przez FCI wyżła węgierskiego krótkowłosego jako odrębnej rasy.

Magyar vizsla to wszechstronny pies myśliwski – doskonale sprawdza się w polu, wodzie i lesie. Głównie używany jest do polowania na bażanty, kuropatwy, ptactwo wodne oraz małe ssaki, ale dobrze radzi sobie również w polowaniu na grubą zwierzynę. Charakteryzuje go duża pasja łowiecka, szybkie chody, wytrzymałość, doskonały węch, pewna stójka, wrodzona skłonność do pracy w wodzie, wyraźna zdolność do wypłaszania i aportowania zwierzyny oraz ciętość w stosunku do drapieżników. Znakomicie tropi na ciepłym tropie i po farbie. Jego charakterystyczną cechą jest silne przywiązanie do właściciela i ogromna chęć do współpracy z nim.

Piękno i osobowość tych psów sprawiły, że wzrosła ich popularność także jako psów do towarzystwa. Wyżły węgierskie są niezwykle żywe, uczuciowe, otwarte i przyjazne. Odznaczają się pojętnością, wyjątkowo dobrą pamięcią, doskonałą zdolnością kojarzenia i chęcią do nauki, co ułatwia ich układanie. Nawet początkujący właściciel psa może odnieść sukces w szkoleniu, jeżeli będzie to robił z cierpliwością, konsekwencją i miłością. Są to psy wrażliwe, dlatego nie nadają się dla właścicieli o „twardej ręce”. Źle traktowane stają się niepewne i tracą zapał do pracy. Zdecydowanie lepiej sprawdza się w ich przypadku dobre słowo i smakołyk, aniżeli kara. Vizsla są niezwykle rodzinne i towarzyskie, można powiedzieć, że żyją dla swoich właścicieli! Potrzebują miłości i akceptacji, uwielbiają kontakt fizyczny, głaskanie i przytulanie. Mimo swoich gabarytów potrafią wchodzić właścicielom na kolana i ubóstwiają spać w łóżku. Idealnie wyczuwają nastroje „swojego człowieka”, pocieszają w chwilach smutku, przeżywają rodzinne kłótnie. Bardzo łatwo zaprzyjaźniają się z ludźmi i kochają być w centrum zainteresowania! Zdają się myśleć, że każdy obcy, który przychodzi do domu, przychodzi po to aby się z nimi pobawić i pogłaskać.

Vizsla o prawidłowym temperamencie jest dobrze usposobiony do wszystkich ludzi i psów. Ma to ogromne znaczenie ponieważ na polowaniach musi pracować zarówno z obcymi ludźmi jak i psami. Nie znaczy to oczywiście, że nie będzie próbował dochodzić swojej pozycji w stadzie. Nie należy go również lekceważyć jako przeciwnika, gdyż ma dobrze rozwinięty instynkt pilnowania i w razie potrzeby potrafi obronić dom, pozostawione rzeczy czy właściciela. Nerwowość i lękliwość są bardzo poważną, dziedziczną wadą charakteru, dlatego takie psy nie powinny być używane w hodowli.

Wyżły węgierskie, jako psy stworzone do pracy, mają ogromną potrzebę ruchu. Tylko osoby aktywne, dysponujące wolnym czasem powinny rozważać zakup psa tej rasy. Kompletnie nie nadają się na pupila dla osób leniwych czy mocno zapracowanych. Potrzebują codziennie długich spacerów z możliwością swobodnego wybiegania się (minimum 1,5 godziny – górna granica nie istnieje). Psy te posiadają niebywałą wytrzymałość – są w stanie zamęczyć każdego psa i człowieka. Wydaje się, że nigdy nie mają dość ruchu. Szczególnie w młodym wieku ich dążenie do aktywności fizycznej jest bardzo duże i niezwykle ważne jest aby umożliwić im codzienne wyszalenie się. Niewybieganie prowadzi do wewnętrznego napięcia, którego pies musi się jakoś pozbyć. W takich przypadkach nie zawsze robi to w sposób, z którego będzie zadowolony jego właściciel np. demolując dom. Vizsla świetnie spisują się w konkursach posłuszeństwa oraz na torach agility, jednak najszczęśliwsze są wtedy, kiedy mogą pracować zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Niekoniecznie trzeba z nimi polować, ale dobrze jest umożliwić im rozwój swojej pasji zabierając je na spacery w miejsca obfitujące w zwierzynę.

Węgry są urodzonymi aporterami. Lubią nosić różne przedmioty. Na powitanie przynoszą cokolwiek co jest w zasięgu ich pyska np. kapcie, zabawki. Mają skłonność do łapania za ręce, co może być odstraszające dla nieprzygotowanych na to osób, lecz jest gestem przyjaźni a nie próbą ugryzienia. Bardzo lubią też dźwięk własnych głosów, nie są szczekliwe ale wydają całą gamę innych dźwięków.

Nie wymagają żadnej szczególnej pielęgnacji. Wystarczy raz na jakiś czas porządne wyczesanie martwej okrywy włosowej gumową rekawicą lub zgrzebłem. Należy także kontrolować uszy i pazury.

Wyżły węgierskie bardzo dobrze radzą sobie z trudnymi warunkami atmosferycznymi, szczególnie z wysokimi temperaturami. Osobniki mieszkające cały rok w kojcu nie mają problemów z odpornością na niskie temperatury, jednak sporo psów mieszkających w domu marznie przy większych mrozach.

Nie jest ważne czy węgier mieszka w domu czy w bloku. Jeśli pies jest codziennie wybiegany, metraż nie ma większego znaczenia. Niejednokrotnie psy mieszkające w bloku są szczęśliwsze i bardziej wybiegane od psów, które mieszkają w domu z ogrodem, ponieważ właściciele często zapominają o tym, że ogród nigdy nie zastąpi psu codziennych długich spacerów.

Wyżły węgierskie są ogólnie zdrową rasą. Średnia długość ich życia to 11-13 lat, ale nierzadko dożywają 15-tu. Dość częste są u nich choroby o tle immunologicznym, szczególnie alergie pokarmowe i kontaktowe, objawiające się problemami skórnymi. Innym pojawiającym się problemem jest dysplazja stawu biodrowego oraz choroby uszu (charakterystyczne dla psów z obwisłymi uszami). Rzadkim, ale poważnym schorzeniem u vizsla może być padaczka.

Małgorzata Janiec
hodowla “Pepperoni Team”

X
pl_PLPolski